یادداشت فرهنگی دکتر صمصامی دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی با عنوان انقلاب اسلامی، اقتصاد مقاومتی، تولید ملی و کارآفرینی
41769
Views
باسمه تعالی
اقتصاد مقاومتی - تولید ملی – کارآفرینی
در حالی وارد چهل و سومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی می شویم که به مدد روحیه شهادت و جهادی الهام گرفته از اسلام عزیز، قدرت اول منطقه شده ایم و با استعانت از الطاف الهی و عنایت حضرت حجت (عج)کشورمان به لحاظ برقراری امنیت و اقتدار در منطقه بی نظیر است. بهرغم این دستاوردهای عظیم نظامی و علمی، نامگذاری اقتصادی سالها توسط مقام معظم رهبری و روند شاخصهای کلان اقتصادی کشور حکایت از آن دارد که یکی از مشکلات اصلی کشور، در حوزه اقتصادی است. مقایسه روند متغیرهای کلان اقتصادی در دهه نود نسبت به دوران جنگ تحمیلی نشان میدهد که مدیریت اقتصادی کشور کارایی لازم را نداشته است. گرچه تحریم های ظالمانه با پیروزی انقلاب اسلامی در ابعاد گوناگون بر کشور تحمیل شد اما از دی ماه 1390 با تحریمهای نفتی و بانک مرکزی در حوزه اقتصاد ابعاد گستردهتر و شدیدتری به خود گرفت و عملا اقتصاد کشور وارد یک جنگ تمام عیار اقتصادی شد. رییس جمهور وقت آمریکا صراحتا اعلام کرد؛ "قصد جنگ نظامی با ایران را ندارم... اگر بخواهم به کشوری حمله کنم، این حمله، اقتصادی خواهد بود". اما راهحل برون رفت از این معضل "اقتصاد مقاومتی" بود که مقام معظم رهبری برای اولین بار در تاریخ 16/06/1389 در دیدار جمعی از کارآفرینان سراسر کشور بیان فرمودند. عصاره اقتصاد مقاومتی تقویت تولید ملی با تکیه بر توانمندیهای داخلی و کارآفرینی بود. ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی در 1392/11/30 در 24 بند، نقشه راه سیاستهای اقتصادی دولت را تعیین نمود. از مولفههای کلیدی اقتصاد مقاومتی می توان به موردی همچون اقتصادی مردمی، دانش بنیان، کاهش وابستگی به نفت، اقتصادی باثبات و رقابت پذیر، فضای شفاف و سالم، دیپلماسی فعال، اقتصادی درون زا، برون گرا و عدالت بنیان اشاره کرد. گرچه دولت بلافاصله با ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی برنامههای اجرایی زیادی تدوین کرد و هر سال شاهد برگزاری جلسات متعدد در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی هستیم اما با گذشت بیش از 10 سال از طرح سیاستهای اقتصاد مقاومتی، روند متغییرهای اقتصادی به خصوص در دهه 90 مطلوب نیست و شاهد گلایه مقام معظم رهبری در این زمینه بودیم.
یکی از الزامات اصلی تحقق اقتصاد مقاومتی، تحول در علوم انسانی و تغییر نگرش در آسیب شناسی اقتصاد با رویکرد اقتصاد اسلامی است. یکی از پیامدهای این رویکرد تغییر نگرش و توجه به مقتضیات و الزامات سبک زندگی اسلامی- ایرانی است. باید توجه داشت که اقتصاد مقاومتی از مسیر اقتصاد اسلامی محقق می شود و در این زمینه نقش دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی در تحول علوم انسانی بسیار اساسی است. در بعد اصلاح ساختارهای اقتصادی، حرکت به سمت نظام مالی اسلامی و اصلاح نظام بانکی و ایجاد شفافیت اقتصادی از الویت های اصلی به شمار میرود. به نظر میرسد با وضعیت فعلی دانشگاه ها در حوزه علوم انسانی هنوز مسیری طولانی در پیش است.